اغلب حجم زیادی از داده ها و اطلاعات مفید برای تصمیم گیری یک شرکت وجود دارد. برای استفاده بهتر از اطلاعات خود، یک شرکت ممکن است چندین عدد را با هم مقایسه کند. این فرآیند به نام تجزیه و تحلیل نسبت به شرکت اجازه می دهد تا بینش بهتری در مورد نحوه عملکرد خود در طول زمان، در برابر رقابت و در برابر اهداف داخلی به دست آورد. تجزیه و تحلیل نسبت معمولاً به شدت با معیارهای مالی ریشه می گیرد، اگرچه تجزیه و تحلیل نسبت را می توان با داده های غیر مالی انجام داد.
کاربردهای تحلیل نسبت چیست؟
تجزیه و تحلیل نسبت سه کاربرد اصلی دارد. اول، تجزیه و تحلیل نسبت می تواند برای ردیابی تغییرات یک شرکت در طول زمان برای درک بهتر مسیر عملیات انجام شود. دوم، تجزیه و تحلیل نسبت می تواند برای مقایسه نتایج با سایر شرکت های مشابه انجام شود تا ببیند شرکت در مقایسه با رقبا چگونه عمل می کند. سوم، تجزیه و تحلیل نسبت را می توان برای تلاش برای معیارهای تعیین شده داخلی یا خارجی خاص انجام داد.
چرا تجزیه و تحلیل نسبت مهم است؟
تجزیه و تحلیل نسبت مهم است زیرا ممکن است نمایش دقیق تری از وضعیت عملیات یک شرکت را به تصویر بکشد. شرکتی را در نظر بگیرید که در سه ماهه گذشته یک میلیارد دلار درآمد داشته است. اگرچه این ایده‌آل به نظر می‌رسد، اما ممکن است شرکت دارای حاشیه سود ناخالص منفی، کاهش شاخص‌های نسبت نقدینگی و درآمد کمتر نسبت به حقوق صاحبان سهام نسبت به دوره‌های قبل بوده باشد. اعداد ثابت به خودی خود ممکن است به طور کامل نحوه عملکرد یک شرکت را توضیح ندهند.
نمونه ای از تحلیل نسبت چیست؟
نسبت گردش موجودی را در نظر بگیرید که سرعت تبدیل موجودی یک شرکت به فروش را اندازه می‌گیرد. یک شرکت می تواند گردش موجودی خود را در طول یک سال تقویمی کامل پیگیری کند تا ببیند هر ماه چقدر سریع کالاها را به پول نقد تبدیل می کند. سپس، یک شرکت می تواند دلایل عقب افتادن ماه های خاص یا اینکه چرا ماه های خاصی از انتظارات فراتر رفته اند را بررسی کند.
اغلب حجم زیادی از داده ها و اطلاعات مفید برای تصمیم گیری یک شرکت وجود دارد. برای استفاده بهتر از اطلاعات خود، یک شرکت ممکن است چندین عدد را با هم مقایسه کند. این فرآیند به نام تجزیه و تحلیل نسبت به شرکت اجازه می دهد تا بینش بهتری در مورد نحوه عملکرد خود در طول زمان، در برابر رقابت و در برابر اهداف داخلی به دست آورد. تجزیه و تحلیل نسبت معمولاً به شدت با معیارهای مالی ریشه می گیرد، اگرچه تجزیه و تحلیل نسبت را می توان با داده های غیر مالی انجام داد.
انواع تحلیل نسبت
انواع مختلف نسبتهای مالی موجود را می‌توان بر اساس مجموعه داده‌هایی که ارائه می‌کنند، به‌طور کلی در شش سیلو زیر دسته‌بندی کرد:
1. نسبت های نقدینگی
نسبتهای نقدینگی توانایی شرکت را برای پرداخت بدهی‌های کوتاه‌مدت خود در زمان سررسید، با استفاده از دارایی‌های جاری یا سریع شرکت اندازه‌گیری می‌کنند. نسبت های نقدینگی شامل نسبت جاری، نسبت سریع و نسبت سرمایه در گردش است.
2. نسبت های پرداخت بدهی
نسبت های پرداخت بدهی که به آن نسبت های اهرم مالی نیز گفته می شود، سطوح بدهی شرکت را با دارایی ها، حقوق صاحبان سهام و سود آن مقایسه می کند تا احتمال زنده ماندن یک شرکت در طولانی مدت، با پرداخت بدهی های بلندمدت و همچنین سود آن ارزیابی شود. بدهی آن نمونه هایی از نسبت های پرداخت بدهی عبارتند از: نسبت بدهی به حقوق صاحبان سهام، نسبت بدهی به دارایی ها و نسبت های پوشش بهره.
3. نسبت های سودآوری
این نسبت ها نشان می دهد که یک شرکت چقدر می تواند از عملیات خود سود ایجاد کند. حاشیه سود، بازده دارایی ها، بازده حقوق صاحبان سهام، بازده سرمایه به کار گرفته شده و نسبت های حاشیه ناخالص همگی نمونه هایی از نسبت های سودآوری هستند.
4. نسبت کارایی
نسبتهای کارایی که به آن نسبتهای فعالیت نیز گفته می‌شود، ارزیابی می‌کنند که یک شرکت چقدر از دارایی‌ها و بدهی‌های خود برای تولید فروش و به حداکثر رساندن سود استفاده میکند. نسبت های کلیدی کارایی عبارتند از: نسبت گردش مالی، گردش موجودی، و فروش روز در موجودی.
5. نسبت پوشش
نسبت های پوشش، توانایی شرکت در پرداخت سود و سایر تعهدات مرتبط با بدهی هایش را اندازه گیری می کند. به عنوان مثال می توان به نسبت بهره چند برابری و نسبت پوشش بدهی به خدمات اشاره کرد.
6. نسبت های چشم انداز بازار
اینها متداول ترین نسبت ها در تحلیل بنیادی هستند. آنها شامل بازده سود سهام، نسبت P/E، سود هر سهم (EPS) و نسبت پرداخت سود سهام هستند. سرمایه گذاران از این معیارها برای پیش بینی سود و عملکرد آینده استفاده می کنند.
به عنوان مثال، اگر میانگین نسبت P/E همه شرکتها در شاخص S&P 500 20 باشد و اکثریت شرکتها P/E بین 15 تا 25 داشته باشند، سهامی با نسبت P/E هفت کمتر از ارزش‌گذاری شده در نظر گرفته می‌شود. در مقابل، یکی با نسبت P/E 50 بیش از حد ارزش گذاری شده در نظر گرفته می شود. اولی ممکن است در آینده روند صعودی داشته باشد، در حالی که دومی ممکن است روند نزولی داشته باشد تا زمانی که هر کدام با ارزش ذاتی خود همسو شوند.
** آیا میدانید نسبتهای پیشرفته مالی میتوانند احتمال ورشکستگی شرکتها را هم پیش بینی کنند؟
در مباحث بعدی به درج فرمولهای مربوطه و تحلیل آنها خواهیم پرداخت.